Wat u kunt doen om de bijen te helpen
Bijen maken moeilijke tijden door. Mogelijke oorzaken hiervoor zijn ongeschikte fourageergebieden en voeding van slechte kwaliteit. Wat kunt u er aan doen? Behoorlijk veel, zoals zal blijken.
Bijen zitten in de problemen. En dat betekent dat ook wij daar problemen van ondervinden, omdat bijen verantwoordelijk zijn voor ongeveer een derde van het voedsel dat we eten. Mochten bijen helemaal verdwijnen, zullen we waarschijnlijk geen hongerdood sterven, maar bijen zijn een zeer belangrijk onderdeel van onze voedselketen.
Daarom kunt u als hobbytuinier bijen uitnodigen en voeden door bestuivingsvriendelijke planten op te nemen in uw tuin of groentetuin. Als u dat een goed idee lijkt, kunt u wellicht iets doen met de volgende tips die we geven.
1. Zorg voor nectar en stuifmeel. Bijen kunnen niet zonder nectar en stuifmeel. Bijen gebruiken nectar om honing van te maken, een koolhydraat die bijen eten voor snelle energie. Maar als u Europese honingbijen goed bekijkt, zult u zien dat ze pollenzakjes op hun achterpoten hebben. Het stuifmeel wordt meegenomen naar de bijenkorf en wordt daar omgevormd tot wat bekend staat als bijenbrood. In tegenstelling tot de snelle, eenvoudige energie uit honing, biedt bijenbrood eiwitten, vetten, mineralen en vitaminen. Dat zijn essentiële voedingsstoffen voor de jongste leden van de bijenkorf, waardoor het van kritiek belang is voor de groei en voorspoed van het bijenvolk.
Wat goed is voor de bijen, kan ook plezierig en nuttig zijn voor u: Planten uit de munt-familie zijn gemakkelijk te kweken en zijn een verwenning voor de neus, en het zijn werkelijke bijenmagneten. Tal van kruiden, waaronder basilicum, thijm, lavendel, citroengras, oregano, marjoraan, rozemarijn en salie horen tot de muntfamilie (Lamiaceae). Dus overweeg de aanleg van een geurtuin die uitsluitend uit kruiden bestaat en waar u en de bijen evenveel van genieten.
2. Houd de tuin warm. Bijen hebben warmte nodig om te kunnen werken. Ze kunnen niet vliegen bij temperaturen lager dan 13 °C en gaan buiten werken bij temperaturen vanaf 14 °C. Hoe sneller het zonlicht in uw tuin komt, hoe eerder de bijen het warm genoeg hebben en actief worden.
3. Bied bescherming. Wind kan voor bijen een probleem vormen, omdat nauwkeurig vliegen dan moeilijker is en omdat de naar de voedselbron leidende geuren gemakkelijker verwaaien. Als uw tuin enigszins is beschermd tegen de wind, zullen de nectargeuren blijven hangen en zult u meer bijenactiviteit zien.
Windvangers zoals een rijtje struiken, bomen of een gebouw kunnen de wind tegenhouden en bovendien voor schaduw in de middag zorgen. Bijen houden ook niet van te warm; ze stoppen met werken bij temperaturen hoger dan 38 °C – dus schaduw in de middag kan ervoor zorgen dat de bijen nog een paar uur langer nectar en stuifmeel kunnen verzamelen.
4. Zorg voor doorlopend bloeiende planten. Bijen moeten voedsel verzamelen vanaf de vroege lente tot aan de late herfst om hun bijenkorf in leven te houden. Als u een gedurende een volledig seizoen gastheer wilt zijn voor honingbijen, zal er altijd voedsel beschikbaar moeten zijn. Dit bereikt u door een reeks verschillende bloemensoorten te planten. Zorg ervoor dat de planten in uw plan op verschillende tijdstippen bloeien tijdens het seizoen – lees ons artikel "Uw tuin: Vol in bloei het hele seizoen" voor meer tips hierover.
5. Zie af van bepaalde bestrijdingsmiddelen. Sommige bestrijdingsmiddelen zijn zeer slecht voor bijen – probeer om andere middelen te gebruiken. Voor bestrijding van plaagdieren als bladluizen kunt u wellicht beter een insectendodende zeep gebruiken.
Zoals u ziet: het is helemaal niet moeilijk om een bijenvriendelijke tuin te maken, als u samenwerkt met deze vlijtige en essentiële insecten. Trouwens, in het algemeen doen bijen hun eigen ding en zullen u met rust laten, tenzij ze per ongeluk worden platgedrukt of als naar hen wordt geslagen. Toch is het beter om sterk ruikende parfums, haarsprays of andere geurstoffen te vermijden, zodat bijen u niet per ongeluk kunnen verwisselen met een bron van nectar.